IDEF’23 fuarını bekleyen sektör firmaları, fuarın etkinliği ile ilgili oldukça umutlu. Fuar katılımcılarından biri olan ve savunma sanayinde önemli firmalarımız içerisinde yer alan Menatek’de beklentileri doğrultusunda IDEF’21’e göre bu yıl 2 kat fazla bir alanda ziyaretçilerini bekliyor. Sektörün dinamiklerini ve IDEF’23 fuarını konuşmak için bir araya geldiğimiz Menatek İş Geliştirme ve Strateji Direktörü Naz Ünal, sorularımızı yanıtladı.

Menatek açısından 2023 yılıyla ilgili bir değerlendirme alabilir miyiz?

Sipariş açısından iyi bir performansla başladığımız bir yıl oldu. Tabi firmalar açısından yatırım yapmadan, kendinizi geliştirmeden sürdürülebilir olmak mümkün değildir. O nedenle aldığımız işlerin dışında da yaptığımız çalışmalar oldu. Yeni pazarlara yöneldik, farklı alanlarda Ar-Ge çalışmalarında bulunduk ve şirket içindeki yapılanmamızı sistemli ve ölçekli büyümemizle ilgiyi çalışmalar yaptık. Danışmanlarla çalışıyoruz, organizasyon olarak şirketin sinir uçlarında daha tecrübeli ekiplerle çalışmaya başladık. Hedefimiz kurumsallaşmaktır. Daha sağlıklı bir yönetim hedefimiz var. 35 üzerinde ülkeye ihracat yapıyoruz. Ciromuzun önemli bir kısmı ABD Savunma Bakanlığı’na yaptığımız işlerden geliyor. Burada da Türkiye-ABD ilişkilerinde Rusya etkisi oluştu. Bu nedenle Menatek olarak bizde riski azaltmak amacıyla pazar ve servislerimizi çeşitlendirmeye çalışıyoruz.
ABD Savunma Bakanlığı ve diğer NATO ülkeleri ile yaptığınız çalışmaları aktarır mısınız?

Menatek olarak ABD’ye sistem boyutunda yaptığımız çalışmalar var. Ordunun ihtiyaçları gündeme göre farklılık gösterebiliyor. Biz de karşılayabildiğimiz ihtiyaçlarda ihalelerde yerimizi alıyoruz. Global’de ise Running Gear (Yürüyen Aksam) gibi komple aksam gibi yürüyen bir paletli aracın daha katma değerli parçasını büyük montajlarda yapıyoruz. 2017 yılında bir Ar-Ge bölümü oluşturduk ve burada yaptığımız çalışmalarla tasarım boyutuna da geçtik. Artık sadece müşteriden gelen istekler için üretim hizmeti dışında kendi tasarladığımız ve önerdiğimiz sistemleri satmaya başladık. Böylece 2022-2023 yılı bizim kendi tasarımlarımızın ön planda olduğu bir yıl oldu. 

ABD pazarıyla ilgili yapılan değerlendirmelerde havacılık sektörünün etkilendiği ifade ediliyor. Buna rağmen Canik, ABD pazarında rekor kırıyor. Sizin açınızdan olumsuz bir durum var mı?

Canik, markayı tanıyan her Türk vatandaşının olduğu gibi bizim de gurur duyduğumuz bir firmamızdır. Canik, ABD pazarında yoğunluklu olarak ticari tarafa satış yapıyor ve oldukça popüler bir marka. Ayrıca ürün portföyü olarak çok farklı alanlardayız. Bu nedenle kıyaslamak doğru değildir. Bizim tarafımızda da bir ambargo var demek yanlış olur. Eski döneme göre prosedürler arttı sadece. Eskiden daha rahat yaptığımız işler şimdi daha uzun zaman alıyor. Bu durum gelecekte ambargoya dönebilir mi, bilemem. Bu tamamen Türkiye’nin dış politikasıyla ilgilidir. ABD-Türkiye ilişkileri bizi de etkileyecektir.

Türkiye’de seçim sonrası Savunma Sanayii Başkanı Haluk Görgün oldu. Yaşanan bu değişim sektöre nasıl yansıyacaktır?
 
Öncelikle Prof. Dr. Haluk Görgün’e bu önemli rol için hayırlı olsun ve başarılar dileklerimi iletiyorum. Sektöre çok faydalı çalışmalar yapacaklarına inanıyorum. Aselsan, içinde çok değerli mühendisler bulunduran ve gerçekten önemli teknolojiler üreterek, ithalatı kesmiş değerli bir devlet firmamızdır. O kültürden çıkmış bir zihniyetin kurumun başına geçmesiyle birlikte savunma sanayine olumlu katkı yapacaktır. Sektöre önemli yansımaları olacaktır. Yeni Başkanımızın sektörden biri olması nedeniyle vakıf firmaları dışında özel sektörü de daha iyi anlayacağını düşünüyorum. Hem Yerli üretim, hem yerli teknoloji geliştirme konusunda çalışmalar yapılacağına inanıyorum.

IDEF 23 fuarı yapılacak, fuarın sizin açınızdan önemini aktarır mısınız?

IDEF bizim için en önemli fuarların başında geliyor. Ev sahipliği yaptığımız bir fuar. Daha çok yurt dışında aktif bir firmayız. Bu açıdan da IDEF bizim için önemlidir. Bu yıl fuardaki alanımızı değiştirdik. 2 kat daha büyük bir alana geçtik. Naz Bearings markasında ürünümüzü sektörel açıdan çeşitlendirdik. Menatek olarak fuarda yeni duyurular yapacağız. Bugüne kadar fuarlarda hep aksamları götürerek sergiledik, bu fuarda ise komple motajlı bir yürüyen aksam göreceksiniz. Yurt dışından da çok talep görüyoruz fakat, biz bu ürünün sadece askeri araçlarda değil, mühendislik çalışmalarının yapılmasıyla paletli iş makinalarında da kullanılabileceğinin farkındalığını ülkemizde yaratmak istiyoruz

Yurt dışındaki fuarlarda ilgi nasıl?

Yurt dışında birçok fuara katılıyor ve yoğun ilgi görüyoruz. Geçen yıl bir değişiklik yaparak Pakistan fuarına da katıldık. Pakistan şu anda bizim için kardeş ve benzer bir pazardır. Pakistan ile ticaretimiz vardı fakat ticaret hacmimizi büyütmek istiyoruz.

Elektrikli skuter alanında ROQU Mobility markası ile önemli çalışmalar yaptınız, seri üretime ne zaman geçeceksiniz?

Skuter alanında seri üretim hazırlıklarını tamamladık ve ilk partinin siparişlerini verdik bile. İlk üretimlerimizi şu anda bulunduğumuz adresimizde yapacağız, 2024 yılında ise yeni bir fabrika yatırımı planlıyoruz. Aylık 10 bin adetlik üretim kapasitesi hedefliyoruz. Senenin 2. yarısı itibariyle ürünlerimizi göreceksiniz. Buradaki amacımız üretici olmak ve paylaşımlı skuter operatörleri ile çalışmak. Şu anda onlarla da görüşmelerimiz devam ediyor, yakında potansiyel müşterilerimiz ile demo süreçlerimiz başlıyor. Pazarın ihtiyaçlarını sürekli takip ediyoruz. 2025 yılının Mart ayında kişisel kullanıma uygun skuterlerimiz piyasaya çıkmış olacaktır.